Afet ve Acil Durum Sonrası Yetişkinleri Tepkileri ve Başetme Önerileri

Ülkemiz büyük bir afet sürecinden geçmektedir. Öncelikle  depremzede olan  tüm vatandaşlarımıza ülkemize geçmiş olsun. Vefat eden kişilere rahmet yaralılara şifa diliyoruz. SAKARYA Üniversitesi Mediko Sosyal Danışmanlık Birimi olarak ülkece  yaşadığımız zor sürecin bireylerin ve toplumun ruh sağlığına etkileri ve neler yapılabileceği ile ilgili bilgilendirme yazısı hazırladık.

Afet  Belirli bir coğrafi bölgede  nispeten aniden ortaya çıkan, kolektif stres yaratan, önemli ölçüde kayıp yaratan, toplumun yaşantısını sekteye uğratan ve bireyin başa çıkma kaynaklarını aşan olaylardır

Bu süreçte yaşadıklarımızı anlamak, kendi duygu ve düşüncelerimizin farkında olmak süreci daha kolay atlatmamıza yardımcı olur. Bunun için afet ve acil durum sonrasında olası fiziksel, duygusal, zihinsel ve davranışsal tepkileri bilmek bizi güçlü kılar.

Zaman zaman zorlanmamız ailemizin, arkadaşlarımızın ve hatta bir uzmanın desteğine ihtiyaç duymamız da normaldir. Bilmemiz gereken husus bu dönemde ki tepkilerin “ANORMAL DURUMA VERİLEN NORMAL TEPKİLER”  olduğudur.

 

AFET ve ACİL DURUM SONRASI GÖRÜLEBİLECEK TEPKİLER NELERDİR?

Duygusal Tepkiler

• Donakalma, ya da panik olma, 
• Şaşkınlık, heyecanlanma, suçluluk, suçlama, güvensizlik, utanç, kendini muhtaç ve gerçek hayattan kopuk hissetme,
• Hiçbir şey hissedememe,
• Sürekli ağlama hali ya da ağlayamama,
• Çok konuşma ya da konuşamama,
• Üzüntü, öfke, korku gibi duyguları daha yoğun yaşama,
• Yalnız kalma isteği ya da sürekli yanında birileri olsun isteği,
• İçe kapanma, karamsarlık, çaresizlik, yaşama karşı isteksizlik ve umutsuzluk hissetme,
• Gerginlik ve tedirginlik yaşama,
• Haksızlığa uğradığını hissetme vb.

Zihinsel Tepkiler

• Olay anını aklından çıkaramama, sürekli gözünün önüne gelmesi,
• Aynı şeyi tekrar yaşıyormuş gibi hissetme,
• Afet ve acil durum ile ilgili tekrar eden düşünceler ve hayaller, kâbus ve rüya görme,
• Hafızada ve dikkati yoğunlaştırmada güçlük çekme,
• Dalgınlık, karar verememe, düşünememe,
• ‘Neden bizim başımıza geldi?’ şeklinde düşünme,
• Problem çözme becerisinde azalma vb.

Davranışsal Tepkiler

• Çabuk sinirlenme, saldırgan davranma,
• Kişilerarası ilişkilerde bozulma,
• Aile içinde anlaşmazlık, iletişim çatışmaları vb.
• İş, ev ve okul sorumluluklarını erteleme, geciktirme veya tamamlayamama vb.

KENDİNİZİ İYİ HİSSETMEK İÇİN NELER YAPABİLİRSİNİZ?

• Yalnız değilsiniz. Bu olaydan sizin gibi birçok insan etkilendiğini ve herkesin benzer duygulara sahip olabileceğini unutmayın.
• Yaşadığınız olayı, ilk günlerde kabullenmekte zorlanabilirsiniz ancak zamanla olayı kabul etmeniz kolaylaşacaktır.
• Yalnız kalmayın. Eş, dost, arkadaşlar ve sevdiklerinizle bir araya gelebilir ve birlikte zaman geçirebilirsiniz.
• Duygularınız hakkında konuşmaktan çekinmeyin, hissettiklerinizi paylaşın.
• Etrafınızdaki küçük çocuklarla sohbet edebilir ve oyun oynayabilirsiniz.
• Çevrenizdeki diğer insanlara destek olmaya çalışın. Yardımlaşmak size de iyi gelecektir.
• Gelecekte kendiniz ve sevdikleriniz için neler yapabileceğinizi planlayabilirsiniz.
• Kendinizi  uzun süre kapalı ortama  kapatmak yerine dışarı çıkabilir, hava alabilir, kısa yürüyüşler vb. aktiviteler yapabilirsiniz.
• Dini inancınıza göre dua edebilir ve dini vecibelerinizi yerine getirebilirsiniz.
• Yaşadığınız olumsuz olayları sürekli düşünmemek için kendinizi iyi hissettiren bir uğraş edinebilirsiniz.
• Uyku düzeninize ve beslenmenize dikkat etmelisiniz.
• Bol bol su tüketmeyi unutmayın. Bol su tüketmek vücudunuzun rahatlamasına yardımcı olur.
• Yaşadığımız olaylardan sonra fiziksel ve ruhsal tepkileriniz için ilaç (ağrı kesici, uyku ilacı vb.)  kullanma ihtiyacı hissediyorsanız, öncelikle bir hekime başvurun ve doktor kontrolünde kullanınız.
• Bu dönemde doğru ve güvenilir kaynaklardan bilgi edinmeye özen gösterin.
• Sevdiğiniz ya da hoşlandığınız işler ile (örgü örme, çiçek bakma, arkadaşlarla buluşma, spor yapma, gevşeme egzersizleri, nefes egzersizleri vb.) uğraşabilirsiniz.
• Elinizden geldiğinde daha önce günlük hayatta sürdürdüğünüz rutinleri (okula-işe gitmek, yemek yapmak, çarşıya çıkmak, hobileri sürdürmek vb.) yapmaya devam edin.

 

Unutmayın! HAYATTA BİRÇOK ZORLUKLA KARŞILAŞIYORUZ VE DÖNÜP BAKTIĞIMIZDA HEPSİNİN ZAMANLA ÜSTESİNDEN GELDİĞİMİZİ GÖRÜYORUZ

 

 

 

ZAMAN İLERLEDİKÇE NE OLUR?

• Olup biten durumu kabul etmeye başlarız,
• Tepkilerimizin şiddeti zaman içerisinde azalır,
• Günlük hayata ilgi göstermeye başlarız,
• Gelecekle ilgili planlar yaparız,
• Karamsarlık, üzüntü, öfke, suçluluk vb. duygularımızda azalma olur,
• Duygusal olarak kendimizi daha iyi hissederiz,
• Yaşadığımız afet ya da acil durum geçmişimizin bir parçası haline gelirken zihnimizi de tamamen meşgul etmez.

 

ZAMAN ZAMAN AİLEMİZDEN VE SEVDİKLERİMİZDEN ALDIĞIMIZ DESTEĞİN YANINDA PSİKOSOSYAL DESTEĞE İHTİYAÇ DUYABİLİRİZ.

 

Ne Zaman Bir Ruh Sağlığı Uzmanına Başvurulmalıdır?

• Yaşadığınız stres tepkileri afet ve acil durum öncesinde varsa ve sonrasında daha da arttıysa,
• Afet ve acil durum sonrası aşağıda belirtilen tepkiler zamanla azalmıyor, günlük hayatınızı etkileyecek şiddette ve yoğunlukta   devam ediyorsa,
• Stres tepkileriniz pek çok durumda veya farklı ortamlarda tekrar ediyorsa,
• Aşırı umutsuzluk, aşırı sinirlilik,ağlama krizleri, sürekli uyku (yataktan çıkamama) veya uykusuzluk varsa,
• Okul veya iş gibi sorumluluklarımıza tekrar dönemiyor veya tamamen bıraktıysak,
• Yaşadığınız stresin üstesinden gelmek için size fiziksel ve ruhsal olarak zarar verebilecek alışkanlıklar ediniyorsanız,
• Kendinize veya yakınlarınıza zarar verme gibi düşünceler aklınıza geliyorsa,
• Bu sorunların birini veya bir kaçını beraber yaşıyorsanız,
• Bir uzmanın desteğine ihtiyaç duyduğunuzu düşünüyor veya hissediyorsanız, BİR RUH SAĞLIĞI UZMANINDAN DESTEK ALMANIZ ÖNEMLİDİR.

 

YALNIZ DEĞİLSİNİZ!  Üniversitemiz bünyesine Mediko Sosyal Sağlık Merkezi Danışmanlık Birimimizden psikolojik  destek alabilrsiniz. Sitemizde isim ve mail adresi bilgileri bulunan Psikologlarımızla iletişime geçebilirsiniz.

İletişim numarası: Mediko Danışma No: 0264 2955302